İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - 1

Türk Adının Anlamı

• Türk Adı ve Anlamları: Türk adı tarih boyunca birçok anlam taşımıştır. "Güç, kuvvet, olgunluk çağı, türeyen, miğfer (Çin kaynakları)" bu anlamlardan bazılarıdır.

• Kaynaklarda İlk Kullanımı: Türk adı ilk olarak Çin yıllıklarında görülmüştür. Coğrafi bir ad olarak "Türkiye" ise Bizans kaynaklarında VI. yüzyılda Orta Asya için kullanılmıştır.

• Evrensel Kullanımı: Türklerin geniş coğrafyalara yayılması nedeniyle farklı milletlerin kaynaklarında da Türk adına rastlanır.

• Tarihi Bilgiler ve Kaynaklar: Türk tarihine dair bilgilerin genellikle diğer milletlerin yazılı kaynaklarından öğrenilmesi, Türklerin yazıyı geç kullanmasından kaynaklanır.

Türk Adının Anlamı ve Kaynakları (Tablo)

Kavram	Anlam	Kaynak
Türk	Güç, kuvvet, olgunluk çağı, türeyen	Çin yıllıkları
Türkiye	Coğrafi bir bölge olarak "Orta Asya" için	Bizans kaynakları
Miğfer	Türklerin kullandığı başlık anlamı	Çin kaynakları

Türklerin İlk Anayurdu

• Orta Asya'nın Özellikleri: Türklerin ilk anayurdu olan Orta Asya, geniş bozkırların ve sert karasal iklimin hakim olduğu bir bölgedir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise oldukça soğuktur. Tarım arazilerinin sınırlılığı Türklerin hayvancılıkla uğraşmasını zorunlu kılmıştır.

• Göçebe Hayat: Hayvancılıkla uğraşan Türkler göçebe bir yaşam tarzını benimsemişlerdir.

Türk Göçlerinin Nedenleri

1. Coğrafi ve Ekonomik Nedenler:

   • Kuraklık ve iklim değişiklikleri

   • Salgın hayvan hastalıkları

   • Yeni otlak arayışı

2. Sosyal Nedenler:

   • Nüfus artışı ve boyların birbirine bağlı olması

3. Siyasi Nedenler:

   • Boylar arası mücadele

   • Moğol ve Çin baskıları

   • Bağımsızlık arzusu ve dünya hakimiyeti düşüncesi

Türk Göçlerinin Sonuçları

• Kültürel Yayılma: Türk kültürü, göç edilen bölgelerde diğer kültürlerle kaynaşmıştır. En az değişime uğrayan alan askerliktir.

• Siyasi Yapı: Türkler, gittikleri yerlerde güçlü devletler kurarak yönetim ve askeri teşkilat alanında örnek olmuşlardır.

• Farklılıkların Ortaya Çıkışı: Göç eden Türk boyları arasında dini, kültürel ve sosyal farklılıklar meydana gelmiştir.

Göçebe Yaşam Tarzının Kültüre Etkisi

• Yönetim: Boylar federasyonu şeklinde örgütlenilmiştir, merkezi yönetim zayıf kalmıştır.

• Geçim Kaynakları: Hayvancılık ve ticaret temel geçim kaynağıdır.

• Toplum Yapısı: Sosyal sınıflar gelişmemiştir, dayanışma ön plandadır. Çekirdek aile yapısı güçlüdür.

• Sanat ve Mimari: Taşınabilir sanat eserleri ve "hayvan üslubu" ile çadır sanatı gelişmiştir. Mimari alanında gelişim sınırlıdır.

Orta Asya Kültür Merkezleri

1. Anav Kültürü: Orta Asya’nın bilinen en eski kültür merkezidir.

2. Tagar Kültürü: En gelişmiş kültürdür, günümüze en yakın dönemi temsil eder.

3. Andronova Kültürü: Türklerin atalarının yaşadığı geniş bir alana yayılmış kültürdür. İlk kez atı evcilleştirmişlerdir.

4. Karasuk Kültürü: Demir işçiliği burada başlamıştır.

5. Afanasyevo ve Kelteminar Kültürleri: Orta Asya uygarlığının temelini oluşturmuşlardır.

NOTLAR

• Dil ve Yazı: İslamiyet öncesi Türkler arasında kullanılan ilk alfabeler Göktürk ve Uygur alfabeleridir.

• Din ve İnanç: Gök Tanrı inancı hâkimdir. Ayrıca Şamanizm, animizm gibi doğa merkezli inançlar yaygındır.

• Askeri Yapı: Ordu-millet anlayışı benimsenmiştir. Türklerin askerlikteki üstünlüğü göç ettikleri her bölgede etkisini göstermiştir.

Konumuz İlk Türk Toplulukları ve Devletleri konusu ile devam edecektir.